نگهداری
- مواد شیمیایی بایستی در مکانی که تهویه مناسب دارد نگهداری شود.
- در صورت لزوم بایستی حتماً از علائم هشدار دهنده استفاده شود (مانند سمی، آتش زا و...).
- موادی که خطر زیادی دارند در مکانی با فاصله از دیگر مواد نگهداری شوند.
- تعدادی ظرف اضافی در انبار برای مواقع ضروری (مانند وقتی که ظرفی دچار نشتی می شود) وجود داشته باشد.
- در کنار درب انبارِ مواد آتش زا، بایستی کپسول آتش نشانی وجود داشته باشد.
استفاده
- هنگام برداشتن مایعات با سرنگ از ظرف اصلی، به هیچ وجه از سوزن استفاده شده دوباره استفاده نکنید.
- برای آغشته کردن پارچه یا دستمال کاغذی به استون یا الکل، آن را از طریق پیست روی دستمال بریزید و از قرار دادن دستمال روی دهانه خروجی ظرف و سپس سروته کردن ظرف خودداری کنید.
- برای رقیق کردن اسید، هرگز حلال را داخل اسید نریزید، بلکه اسید را به آرامی داخل ظرف حلال بریزید.
ایمنی
در صورتی که مواد شیمیایی روی کف زمین ریخت، اگر خطر زیاد بود (میزان مادهی ریخته شده زیاد بود یا گاز سمی یا خطر اشتعال وجود داشت):
- با حراست ساختمان تماس بگیرید.
- افراد دیگر را خبر کنید تا منطقه را ترک کنند.
- اگر مقدور است کاری کنید که مواد بیشتر پخش نشوند.
- همچنین از علائمی استفاده کنید تا دیگران وارد محدوده خطر نشوند.
در صورتی که مواد شیمیایی روی زمین ریخت، اگر خطر زیاد نبود:
- دیگرانی که در اتاق هستند را مطلع کنید.
- آرامش خود را حفظ کنید.
- کیت نشت مواد شیمیایی را باز کنید.
- عینک محافظ و دستکش مناسب و روپوش مخصوص را از داخل کیت برداشته و بپوشید.
- از کفش روبسته استفاده کنید.
- طبق پروسه ی گفته شده در زیر عمل کنید.
- پس از تمیزکاری، استاد خود را خبر کنید تا ملاحظات بعدی را برای جلوگیری از تکرار اتفاق اتخاذ کند.
جدول برخی مواد شیمیایی خطرناک و خنثی کننده های آن:
|
ماده شیمیایی |
خنثی کننده / تمیز کننده |
|
اسید |
بی کربنات سدیم (جوش شیرین) |
|
باز |
اسیدسیتریک، اسید استیک رقیق، سرکه یا سدیم بی سولفات |
|
حلال های آلی |
پد جاذب، زغال چوب یا شن |
|
فلزات (مثل سدیم) |
از آب استفاده نکنید! از شن یا مواد مناسب دیگر استفاده کنید |
|
مواد دیگر |
جذب مواد خنثی مانند شن کنید و جمع آوری نمایید |
پروسه تمیزکاری:
- از خروج مواد به داخل چاه جلوگیری کنید،
- اگر مقدور است دور مواد شیمیایی دیواره ایجاد کنید تا بیشتر پخش نشود.
- خنثی کننده را از سمت مرزهای مایع به سمت مرکز بریزید و صبر کنید واکنش آن تمام شود.
- مراقب حرکت مایعات باشید.
- مراقب باشید که بالای مواد شیمیایی تنفس نکنید.
- در نهایت از کاغذ pH متر استفاده کنید تا مطمئن شوید خاصیت اسیدی/بازی از بین رفته است.
- سپس مواد باقیمانده را با جارو و خاک انداز جمع آوری کرده (می توانید از شن کمک بگیرید) و در سطل زباله ی معمولی بیاندازید (البته اگر ماده، سمیت دیگری ندارد).
- مکان مورد نظر را با آب و صابون فراوان بشویید.